اصول اندازه گيري ارزيابي و تخمين کمي لرزش ناشی از انفجارات معدني و عمراني

چكيده
علي رغم پيشرفت هاي حاصله در فن حفاري مکانيزه همچنان انفجار با توجه به قابليت انعطا فپذيري آن بخشجدايي ناپذير فعاليت هاي عمراني و معدني به شمار م يرود. حفاري هاي روباز معدني، عمليات کو هبري، راه سازي،تونل سازي و ... در محيط هاي سنگي با استفاده از انفجار صورت مي گيرد. مجاورت ساختگاه هاي عمراني ومعدنيبا محل هاي تمرکز جمعيتي و بروز لرزش ناشي از انفجار منجر به ايجاد مشکلات عديد هاي براي متوليان امر است.جهت جلوگيري از آسيب به سازهاي سطحي و زيرزميني مجاور عمليات انفجار انداز هگيري، ارزيابي و تخمين لرزشناشي از انفجار به منظور کنترل آن ضروري است. در نوشتار حاضر ضمن معرفي شاخص هاي ارزيابي لرزش، مروريبر استانداردهاي موجود صورت گرفته و چگونگي تخمين لرزش ناشي از انفجار مورد بررسي قرار گرفته است. بدينمنظور ساختگاه معدني سونگون و ساختگاه عمراني کارون 3 ب هعنوان مطالعه موردي انتخاب شده است. در خاتمهنوشتار، روش تخمين لرزش ناشي از انفجار در مواردي که دسترسي به داده هاي انفجارات آزمايشي امکا نپذيرنبوده، مورد بحث قرار گرفته و چگونگي تخمين لرزش براي عمليات کو هبري را هسازي فرضي توضيح داده شده است.

کلمات کلیدی:

انفجار . لرزش . کارون 3 . سونگون . PPV    

اولین کنفرانس مهندسی انفجار (1389)

برای دانلود به ادامه مطلب بروید

برآورد حداکثر سرعت ذره اي حاصل از انفجارهاي زیرزمينی نيروگاه سياه بيشه به روش آماري و شبكه هاي عصبی مصنوعی

چكيده
یکی از مهم ترین فرایندهای عملیات معدنکاری و عمرانی، عملیات انفجار می باشد. از مهمترین پیامدهای نامطلوب انفجار می توان بهلرزش زمین، لرزش هوا و پرتاب سنگ اشاره کرد. در این میان لرزش زمین به دلیل اینکه بیش از 54 درصد انرژی انفجار را به خوداختصاص م یدهد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین پیش بینی میزان لرزش ناشی از انفجار از اهمیت زیادی برخوردار است.مهم ترین پارامترهای موثر بر میزان لرزش ناشی از انفجار به دو دسته پارامترهای قابل کنترل و پارامترهای غیرقابل کنترل تقسیمبندی می شوند. نقطه مشترک اکثر تحقیقات انجام گرفته، در نظر داشتن پارامترهای حداکثر خرج بر تاخیر و فاصله از محل انفجار بهعنوان پارامترهای اصلی در برآورد حداکثر سرعت ذره ای ناشی از انفجار می باشد. در اکثر روابط پیشنهاد شده برای حل این مسئله، دوپارامتر فوق الذکر به همراه یک سری ثوابت به عنوان روابط پیشنهادی در نظر گرفته شده است. در این تحقیق سعی شده از روابطتجربی موجود برای حل مساله استفاده شود. در ادامه با توجه به ضریب همبستگی پایین این روابط، یک رابطه جدید آماری برایپیش بینی میزان حداکثر سرعت ذره ای توسعه داده شد که نتایج بهتری نسبت به روابط قبلی ارائه می کند و در انتها برای بهبودمقادیر پیش بینی شده از شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شد. نتایج بهتر شبکه های عصبی نشان از قدرت بیشتر این تکنیک برای حل این مساله می باشد.

واژه هاي کليدي:

لرزش . انفجار . شبکه های عصبی مصنوعی . رابطه آماری

سومین کنفرانس منطقه ای و دوازدهمين کنفرانس تونل ایران (1396)

حفاری تونل در مجاورت تاسيسات زیربنایی (مطالعه موردی خطوط انتقال نفت در مجاورت طرح گرمسيری)

چكيده
استفاده از مواد منفجره روشی ساده، ارزان و در برخی موارد تنها روش قابل استفاده در حفاری فضاهای زیرزمینی است. همجواری ساخت تونلها وفضاهای زیرزمینی به خصوص فضاهایی که با استفاده از این مواد ساخته میشوند با تاسیسات زیربنایی و مناطق مسکونی محققین را برآن داشتکه به بررسی پهنه بندی و سطوح خطر مرتبط با تاثیر مخرب امواج انفجاری روی سازههای مختلف بپردازند و در این بین استانداردهای مختلفی ازحد مجاز لرزش در مجاورت مستدحدثات مختلف در کشورهای مختلف نگارش شده است. این مقاله به بررسی تاثیر امواج انفجاری بر لولههایتحت فشار و مروری بر استانداردهای مختلف در این زمینه می پردازد و با تشریح یکی از نمونههای موجود در کشور که به عنوان یک چالش درحفاری یک تونل انتقال آب در مجاورت تاسیسات و لولههای نفت تحت فشار بوده است روش و گامهای طراحی حفاری در این شرایط را تشریحمیکند. بر اساس مطالعات انجام شده حد مجاز لرزش برای لولههای تحت فشار فلزی )رایج در کشور ما ( در حدود 121 میلیمتر بر ثانیه میباشدکه با درنظر گرفتن این حد مجار و فاکتور ایمنی 2، حد اکثر خرج بر تاخیر مجاز در کوتاهترین فاصله بین تونل و لوله مدفون که برای مطالعهموردی انجام گرفته حدود 7 متر فاصله داشتند برابر با 5.1 کیلوگرم بر تاخیر است. بر این اساس پترن انفجاری با چالهای 2.1 متری به قطر 11 میلیمتر و سیستم چاشنی نانل طراحی شد.

واژههای کليدی:

تونل . انفجار . لرزش . لوله تحت فشار

دومين کنفرانس منطقه ای و یازدهمين کنفرانس تونل ایران (1394)

برآورد حداکثر سرعت ذره اي حاصل از انفجارهاي زیرزمينی نيروگاه سياه بيشه به روش آماري و شبكه هاي عصبی مصنوعی

چكيده
یکی از مهم ترین فرایندهای عملیات معدنکاری و عمرانی، عملیات انفجار می باشد. از مهمترین پیامدهای نامطلوب انفجار می توان بهلرزش زمین، لرزش هوا و پرتاب سنگ اشاره کرد. در این میان لرزش زمین به دلیل اینکه بیش از 54 درصد انرژی انفجار را به خوداختصاص م یدهد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین پیش بینی میزان لرزش ناشی از انفجار از اهمیت زیادی برخوردار است.مهم ترین پارامترهای موثر بر میزان لرزش ناشی از انفجار به دو دسته پارامترهای قابل کنترل و پارامترهای غیرقابل کنترل تقسیمبندی می شوند. نقطه مشترک اکثر تحقیقات انجام گرفته، در نظر داشتن پارامترهای حداکثر خرج بر تاخیر و فاصله از محل انفجار بهعنوان پارامترهای اصلی در برآورد حداکثر سرعت ذره ای ناشی از انفجار می باشد. در اکثر روابط پیشنهاد شده برای حل این مسئله، دوپارامتر فوق الذکر به همراه یک سری ثوابت به عنوان روابط پیشنهادی در نظر گرفته شده است. در این تحقیق سعی شده از روابطتجربی موجود برای حل مساله استفاده شود. در ادامه با توجه به ضریب همبستگی پایین این روابط، یک رابطه جدید آماری برایپیش بینی میزان حداکثر سرعت ذره ای توسعه داده شد که نتایج بهتری نسبت به روابط قبلی ارائه می کند و در انتها برای بهبودمقادیر پیش بینی شده از شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شد. نتایج بهتر شبکه های عصبی نشان از قدرت بیشتر این تکنیک برای حل این مساله می باشد.

واژه هاي کليدي :

لرزش . انفجار . شبکه های عصبی مصنوعی . رابطه آماری

دوازدهمين کنفرانس تونل ایران (1396)

کاربرد لرزه نگاری در طراحی الگو آتشباری در مجاورت تاسیسات زیربنایی

خلاصه
استفاده از مواد منفجره روشی ساده، ارزان و در برخی موارد تنها روش قابل استفاده در حفاری فضاهای زیرزمینی است. همجواری ساخت تونلها و فضاهای زیرزمینی به خصوص فضاهایی که با استفاده از این مواد ساخته می شوند با تاسیسات زیربنایی و مناطق مسکونی محققین را برآن داشت که به بررسی پهنه بندی و سطوح خطر مرتبط با تاثیر مخرب امواج انفجاری روی سازه های مختلف بپردازند و در این بین استانداردهای مختلفی از حد مجاز لرزش در مجاورت مستدحدثات مختلف در کشورهای مختلف نگارش شده است. این مقاله به بررسی تاثیر امواج انفجاری بر لوله های تحت فشار و مروری بر استانداردهای مختلف در این زمینه می پردازد و با تشریح یکی از نمونه های موجود در کشور که به عنوان یک چالش در حفارییک تونل انتقال آب در مجاورت تاسیسات و لوله های نفت تحت فشار بوده است گامهای طراحی حفاری در این شرایط را تشریح می کند. بر اساس مطالعات انجام شده حد مجاز لرزش برای لوله های تحت فشار فلزی ( رایج در کشور ما ) در حدود 125 میلیمتر بر ثانیه می باشدکه با در نظر گرفتن این حد مجار و فاکتور ایمنی 1.3 ، حد اکثر خرج بر تاخیر مجاز در کوتاهترین فاصله بین تونل و لوله مدفون که برای مطالعه موردی انجام گرفته حدود 7 متر فاصله داشتند برابر با 3.7 کیلوگرم بر تاخیر است. بر این اساس پترن انفجاریبا چالهای 2.5 متریبه قطر 51 میلیمتر و سیستم چاشنی نانل طراحی شد.

کلمات کلیدی :

تونل . انفجار . لرزش . لوله تحت فشار

سومین همایش ونمایشگاه سدو تونل ایران

پیش بینی و بهینه سازی لرزشهای ناشی از انفجار در معدن سنگ آهن گل گهر

لرزشهای ناشی از انفجار میتوانند باعث تخریب توده سنگ پشت منطقه انفجاری شده و در دراز مدت باعث کاهش خصوصیات مقاومتی سنگ های دیواره معدن و در نتیجه ناپایداری دیواره معدن شوند. به منظور تعیین نحوه استهلاک لرزههای انفجار، لرزههای ناشی از 69 انفجار در معدن سنگ آهن گل گهر سیرجان اندازه گیری شده و معادله استهلاک موج برای آنها بدست آمد. همچنین به منظور کاهش لرزههای تولیدی، با استفاه از روش هیبرید که مبتنی بر اندازهگیری لرزههای یک انفجار تک- چالی و سپس مدلسازی یک انفجار تولیدی است، لرزههای تعدادی انفجار تولیدی با تاخیرهای متفاوت بین ردیفها شبیهسازی شد و سرعت ذره ای حداکثر برای هر کدام تعیین گردید. نتایج نشان دادند که میزان لرزش زمین در تاخیر 30 میلی ثانیه کمترین مقدار بوده بوده و مقدار آن 20 % سرعت ذره ای انفجار همزمان چالها می باشد. همچنین به منظور اعتبار سنجی شبیه سازی انجام شده، لرزههای تولیدی دو چال با تاخیر مشخص با استفاده از لرزههای یک انفجار تک- چالی شبیه سازی شده و با نتایج اندازهگیری شده مقایسه گردیدند. نتایج نشان داد که اندازه گیریهای صحرایی با مدل سازی کاملا منطبق می باشد.

واژه های کلیدی :

لرزش، سرعت ذره ای، تاخیر، تک چال، معدن گل گهر.

نویسندگان :

حمید رضا محمدی ، حمید منصوری

چهارمین کنفرانس مکانیک سنگ ایران (1390)